โดย ปกรณ์ พรรธนะแพทย์

รองกรรมการผู้จัดการ ธนาคารกสิกรไทย

ในภาวะที่เศรษฐกิจฝืดเคืองเช่นนี้ เชื่อว่าหลายธุรกิจอาจประสบกับปัญหาด้านรายได้ โดยเฉพาะจากการลดลงของยอดขายสินค้า หรือผู้ใช้บริการ ซึ่งปัจจัยดังกล่าวเป็นผลกระทบจากการชะลอตัวของธุรกิจระดับมหภาค หรือระดับประเทศ ที่อยู่นอกเหนือการควบคุมของธุรกิจ ดังนั้น ผู้ประกอบการจึงควรหันมาให้น้ำหนักในการควบคุมตัวแปรอื่นๆ ที่สามารถทำได้ เพื่อให้สามารถประคับประคองผลกำไร หรือลดโอกาสเกิดผลขาดทุนให้ต่ำที่สุด โดยการบริหารค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานให้มีประสิทธิภาพ ลดต้นทุน ลดรายจ่ายที่ไม่จำเป็นลง รวมถึงการบริหารสภาพคล่องทางธุรกิจให้อยู่ในระดับที่เพียงพอและเหมาะสม

โดยทั่วไปแล้ว “สภาพคล่อง” มักหมายความรวมถึงเงินสด หรือสินทรัพย์ที่แปลงเป็นเงินสดได้เร็ว ซึ่งเป็นผลต่างระหว่างกระแสเงินสดไหลเข้า (Cash Inflow) และกระแสเงินสดไหลออก (Cash Outflow) ของธุรกิจ

หลักการของการบริหารสภาพคล่องที่ดี คือ การบริหารเงินสด หรือสินทรัพย์ที่แปลงเป็นเงินสดได้เร็ว ให้อยู่ในระดับที่เพียงพอต่อความต้องการของธุรกิจ ไม่มากหรือน้อยจนเกินไป ขณะเดียวกันก็ต้องสามารถสร้างอัตราผลตอบแทนจากสภาพคล่องส่วนที่เกินจากความต้องการใช้ของธุรกิจได้ในระดับสูงสุด ภายใต้ระดับความเสี่ยงที่ธุรกิจยอมรับได้ด้วย

แนวทางการจัดการและแก้ปัญหาสภาพคล่อง

เพื่อป้องกันภาวะขาดสภาพคล่องทางธุรกิจ ผู้ประกอบการควรติดตามและวิเคราะห์ความเคลื่อนไหวของกระแสรายรับและรายจ่ายอย่างใกล้ชิด โดยเปรียบเทียบกับข้อมูลในอดีต หรือกับกิจการอื่นๆ ที่อยู่ในธุรกิจประเภทเดียวกัน เพื่อหาแนวทางการจัดการและแก้ไขปัญหาที่เหมาะสม

สำหรับธุรกิจที่กำลังประสบกับปัญหาสภาพคล่องอยู่ คือ เงินสดของกิจการมีน้อยเกินไป ไม่พอเพียงต่อความต้องการใช้ ผู้ประกอบการต้องหาเงินสดเพิ่มเติม ซึ่งอาจสามารถแก้ไขได้ด้วยการบริหารเงินทุนหมุนเวียนทั้งด้านทรัพย์สินและหนี้สิน ดังนี้

ส่วนธุรกิจที่ยังไม่ประสบปัญหาสภาพคล่อง ก็ควรวางแนวทางป้องกันปัญหาสภาพคล่องตั้งแต่เนิ่นๆ โดยสามารถดำเนินการได้หลากหลายวิธี ได้แก่

• การสำรองเงินสดให้อยู่ในระดับที่เพียงพอ โดยควรแบ่งการสำรองเงินดังกล่าวตามความเร่งด่วนของการใช้เงินในแต่ละวัตถุประสงค์ คือ

เงินสดที่จำเป็นต้องใช้ในการดำเนินธุรกิจประจำวัน ควรประเมินปริมาณเงินสดสำรอง โดยอาจใช้ข้อมูลการจ่ายเงินสดรายเดือนย้อนหลังเฉลี่ยต่อวัน มาประเมินระดับเงินสดสำรองเป็นรายสัปดาห์ รายเดือน หรือรายไตรมาส ตามนโยบายของธุรกิจ

เงินก้อนที่ยังไม่ต้องการใช้ในอนาคตอันใกล้ อาจนำไปลงทุนเพื่อให้เกิดดอกผลหรืออัตราผลตอบแทน ซึ่งในปัจจุบัน ธนาคารพาณิชย์ได้มีการออกผลิตภัณฑ์การออมที่ให้อัตราผลตอบแทนดีกว่าการฝากเงินทั่วไป แต่ยังคงให้สิทธิด้านสภาพคล่องในการถอนเงินออกไปใช้ได้เมื่อมีความจำเป็นทางธุรกิจมาให้เลือกมากมาย เช่น ตั๋วแลกเงิน หรือกองทุนรวม เป็นต้น ทั้งนี้ ต้องพิจารณาความเสี่ยงจากการลงทุนร่วมด้วย

• การบริหารลูกหนี้ ควรประเมินความเสี่ยงด้านเครดิตของลูกหนี้อย่างรอบคอบ ติดตามความสามารถในการชำระหนี้อย่างสม่ำเสมอและใกล้ชิด นอกจากนี้ ยังควรให้ความสำคัญกับการจัดเก็บระบบข้อมูลลูกหนี้ ระบบการวางใบแจ้งหนี้และรับเช็ค การจ่ายคอมมิชชั่นให้ผู้ขายต่อเมื่อเก็บหนี้ได้ การรับชำระเงินแบบหักบัญชีอัตโนมัติ และการให้ส่วนลดเมื่อจ่ายหนี้เร็ว เพื่อเพิ่มแรงจูงใจให้กับลูกหนี้ เป็นต้น

• การบริหารสินค้าคงคลัง ควรจัดเก็บให้เหมาะสม อาทิ เก็บที่ส่วนกลางหรือใกล้แหล่งผลิต เพื่อให้ประหยัดต้นทุนการบริหารและค่าขนส่ง นอกจากนี้ ยังควรวางแผนการจัดซื้อและสั่งซื้อให้มีประสิทธิภาพ และระบายสินค้าคงคลังได้อย่างรวดเร็ว

• เจ้าหนี้การค้า พิจารณาทางเลือกในการจ่ายหนี้ให้เร็วขึ้นหากได้รับส่วนลด การขอเงื่อนไขการชำระหนี้ที่สมเหตุสมผลจากเจ้าหนี้ การกระจายซื้อสินค้าจากคู่ค้าหลายรายเพื่อป้องกันความเสี่ยงและเพิ่มอำนาจการต่อรอง

• สินทรัพย์ถาวร ควรขาย หรือให้เช่าทรัพย์สินที่ไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ออกไป ขณะเดียวกัน ก็ควรพิจารณาเงื่อนไขการซื้อ เช่า หรือเช่าซื้ออย่างรอบคอบ และก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดกับกิจการ

• หนี้สิน รักษาอัตราหนี้สินต่อทุนให้อยู่ในระดับที่พอเหมาะ มีสัมพันธภาพที่ดีกับเจ้าหนี้ จัดลำดับต้นทุนของเงินทุนโดยเลือกใช้แหล่งเงินกู้ที่มีต้นทุนต่ำก่อน รวมถึงพยายามบริหารหนี้สินให้เหมาะสม เช่น การใช้เงินกู้ระยะยาวสำหรับการลงทุนระยะยาว และการกู้ยืมระยะสั้นสำหรับวัตถุประสงค์การใช้เงินระยะสั้น เป็นต้น

• ทุน อาจใช้ประโยชน์จากการยกขาดทุนสะสมมาใช้ลดภาษีในปีที่มีกำไร ขณะเดียวกัน ก็ควรเตรียมทุนสำรองเผื่อฉุกเฉินไว้ด้วย

• รายได้-ค่าใช้จ่าย เพื่อป้องกันความผันผวนของกระแสรายได้ ควรยึดนโยบายในการรักษาฐานลูกค้าเดิมเป็นสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระหว่างที่การขยายฐานลูกค้าใหม่ยังคงได้รับผลกระทบจากปัญหาเศรษฐกิจ ขณะเดียวกัน ก็อาจทำแผนลด/ชะลอการใช้จ่าย รวมถึงการศึกษาข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับด้านการพนักงานไว้ด้วย ในกรณีที่มีความจำเป็นจะต้องปรับนโยบายด้านการพนักงาน

เทคนิคการบริหารสภาพคล่องที่กล่าวไปข้างต้น นอกจากจะมีประโยชน์ในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจแล้ว ก็ยังสามารถนำมาปรับใช้ในภาวะปกติเพื่อการเตรียมตัวที่ดีได้ด้วย นอกจากนี้ ผู้ประกอบการยังควรเตรียมแผนฉุกเฉินทางธุรกิจในสถานการณ์ต่างๆ เพื่อให้สามารถหาทางออกได้อย่างเหมาะสมเมื่อประสบกับเหตุการณ์จริงด้วยครับ

ธนาคารกสิกรไทย เปิด K SME Care Knowledge Center ศูนย์การเรียนรู้เพื่อผู้ประกอบการครบวงจร สนใจสมัครสมาชิกและใช้บริการได้ฟรีที่ อาคารจามจุรีสแควร์ ชั้น 2 โทร. 0-2160-5203-4 หรือดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.ksmecare.com

Written by :

พิราบขาว

 

Comments

B

i

u

Quote

Code

List

List item

URL

Name *
Code   
ChronoComments by Joomla Professional Solutions

Submit Comment